«Ηγέτης γεννιέσαι ή γίνεσαι; Αν ο ηγέτης γεννιέται, εγώ γεννήθηκα γι’ αυτό; Αυτό που είμαι θα συνεχίσω να είμαι σε όλη την καριέρα μου ως προπονητής; Βελτιώνεται ο ηγέτης; Αν ναι, πώς;
Είναι ίσως μόνο μερικά από τα ερωτήματα που απασχολούν κάθε νέο προπονητή / προπονήτρια στην αρχή
της καριέρας του / της.
Η σύντομη αυτή εισήγηση το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα απαντήσει στα παραπάνω ερωτήματα, αλλά, κυρίως, στοχεύει να θέσει τις βάσεις για τη δημιουργία απαντήσεων από κάθε προπονητή/προπονήτρια χωριστά. Ο τρόπος με τον οποίο κάθενας ηγείται των θεμάτων της εργασίας του είναι αποτέλεσμα της «προσωπικής φιλοσοφίας» του. Η ανάπτυξη μιας φιλοσοφίας, βάσει της οποίας θα «υπάρχει» κάποιος ως ηγέτης, δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Δεν επιτυγχάνεται απλώς διαβάζοντας ένα βιβλίο ή υιοθετώντας τη φιλοσοφία ενός μεγάλου ηγέτη. Η φιλοσοφία δεν
αποκτάται από κάποια πηγή, αλλά από ένα δυναμικό συνδυασμό ικανοτήτων, γνώσεων και εμπειριών.
Ουσιαστικά, απαιτεί προσωπική δουλειά, προσωπική ανάπτυξη και εξέλιξη (Martens, 2012).
Ο τρόπος με τον οποίο ένας προπονητής λειτουργεί, φαίνεται να είναι αποτέλεσμα μιας δυναμικής αλληλεπίδρασης των προσωπικών γνωρισμάτων και ικανοτήτων του προπονητή τόσο με τις απαιτήσεις της εκάστοτε κατάστασης όσο και με τα ιδιαίτερα γνωρισμάτα και ικανότητες των μελών της ομάδας του (Bloom, 1985).
Ο προπονητής καλείται να λάβει υπόψη του τις δυνατότητες, το ταλέντο κάθε αθλητή ή της ομάδας ως σύνολο καθώς και τις απαιτήσεις της εκάστοτε κατάστασης, την οποία πρέπει να διαχειριστεί, για να πάρει αποφάσεις που θα οδηγήσουν στην απρόσκοπτη εξέλιξη αθλητών και ομάδας (Chelladurai, 1990). Στην παρούσα εισήγηση θα γίνει επιλεκτική αναφορά σε θεωρίες που περιγράφουν το φαινόμενο της ηγεσίας και έχουν εφαρμογή στον αθλητισμό. Οι θεωρίες αυτές μας
προμηθεύουν με χρήσιμα εργαλεία για την καλύτερη κατανόηση της εκάστοτε κατάστασης, την πληρέστερη ερμηνεία των φαινομένων στη ζωή μιας αθλητικής ομάδας και την κατάλληλη συμπεριφορά, παρέμβαση από τον προπονητή.
Βιβλιογραφία
Bloom, B. S. (1985). Developing Talent in Young People. NY: Ballantine Books.
Chelladurai, P. (1990). Leadership in sports: A review. International Journal of Sport Psychology, 21, 328-
354.
Martens, R. (2012). Successful coaching. Champaign, IL: Human Kinetics.