Πρωτοπόροι σε όλα οι Ιταλοί. Καθιέρωσαν πρώτοι τα στατιστικά στο άθλημα, το index και τους MVP και ευτυχώς το ελληνικό βόλεϊ ακολούθησε άμεσα αυτές τις πρωτοβουλίες.

Τα κριτήρια που λαμβάνονταν υπ΄ όψη στην Ιταλία για την αναδειξη των MVP ήταν πάντα βολεϊκά με έμφαση στα τεχνικά στοιχεία του αθλητή, την θέση, την ηλικία, την σημασία του αγώνα, τον ρόλο του στην ομάδα. Μάλιστα πολλές φορές δεν δίσταζαν να βγάζουν MVP κάποιον που μπήκε αλλαγή και γύρισε τον αγώνα με τα σερβίς του ή πήρε τους κρίσιμους πόντους που έκριναν τα αποτελέσματα. Με άλλα λόγια είναι μία κρίση με σύνθετα κριτήρια και έτσι πρέπει να παραμείνει ώστε ο θεσμός του MVP να έχει αξιοπιστία. Μάλιστα οι Ιταλοί τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει ένα ακόμα βήμα αναδεικνύοντας τους MVP αμέσως μετά τη λήξη του αγώνα με την ευθύνη των στατιστικολόγων, των προπονητών και του υπευθύνου Τύπου της διοργανωσης.

Στην Ελλάδα ο θεσμός των MVP σε κάθε αγωνιστική καθιερώθηκε το 1998. Από το 1998 αναδεικνύονται ανελειπώς οι κορυφαίοι και οι κορυφαίες σε κάθε αγωνιστική  με την ευθύνη της ΕΟΠΕ και της ΕΣΑΠ. Τα ελληνικά πρωταθλήματα ακολούθησαν το ιταλικό μοντέλο και σχεδόν πάντα αναδεικνύουν με μεγάλο βαθμό αξιοπιστίας τους κορυφαίους και τις κορυφαίες κάθε αγωνιστικής. Τα τελευταία χρόνια ο θεσμός έχει υιοθετηθεί από την εταιρεία «Βίκος» τουλάχιστον για το πρωτάθλημα της Βόλεϊ Λιγκ.

Η βάση ήταν πάντα τα σταστικά αλλά λαμβάνονταν υπ΄όψη και άλλοι παράγοντες όπως η σημασία του αγώνα, ο αριθμός των σετ και το σκορ, η βαθμολογική διαφορά των ομάδων, η ηλικία του αθλητή, η θέση που αγωνίζεται κλπ.

Και επειδή δεν πρέπει να τα ισοπεδώνουμε όλα, θα πρέπει να ξέρουμε πως ο θεσμός των MVP ακόμα και σήμερα δεν υπάρχει στα περισσότερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ή έχει καθιερωθεί μόλις τα τελευταία χρόνια με κριτήρια που δεν έχουν να κάνουν με το βόλεϊ αλλά με την δημοφιλία και την εξωτερική εμφάνιση των αθλητών.

Μάλιστα πολλοί ξένοι αθλητές που έρχονταν στην Ελλάδα – όπως ο Ιβάν Μίλκοβιτς στον Ολυμπιακό – έβαζαν Στο συμβόλαιο τους πριμ ανάδειξης MVP. Σημαντικό ρόλο έχει παίξει στην αξιοπιστία ανάδειξης των κορυφαίων και ο θεσμός του επάθλου MVP Forthnet Nova που προκύπτει από βαθμολογίες των δημοσιογράφων και φυσικά το υψηλό επίπεδο κατάρτισης των Ελλήνων στατιστικολόγων που γαλουγήθηκαν από τον Κώστα Γαλάνη και στη συνέχεια κινήθηκαν αυτόνομα σε κάθε ομάδα.

Πολλές φορές έχουν γίνει αστοχίες αλλά σε μεγάλο ποσοστό η ανάδειξη των MVP στην Ελλάδα έχει μέγιστο ποσοστο αξιοπιστίας.

Δυστυχώς δε μπορούμε να πούμε το ίδιο και στο Ευρωπαϊκό βόλεϊ όπου ακόμα πολλά πρωταθλήματα δεν έχουν στατιστικά, ούτε και αναγράφονται οι συνθέσεις των ομάδων στον Τύπο.

Ακόμα και στην Eυρωπαϊκή Συνομοσπονδία βόλεϊ (CEV) που κυριαρχεί η βορειοευρωπαϊκή λογική και κυρίως η τετράγωνη λογική των Γερμανών. Δεν υπήρξε ποτέ μηχανισμός ανάδειξης αντικειμενικών MVP από έμπειρους δημοσιογράφους ή έστω προπονητές και στατιστικολόγους.

Ετσι ο θεσμός έφτασε πολλές φορές μέχρι την διακομώδηση, την γιούχα και την αναξιοπιστία.

Η CEV για πολλά χρόνια λαμβάνει υπ΄όψη της μόνο τα στατιστικά των αγώνων και βγάζει τον MVP και τους κορυφαίους σε κάθε κατηγορία μέσω των index κάθε αθλητή, δηλαδή, το μέσο όρο των επιδόσεων του.

Το index μπορεί να είναι αξιόπιστο αλλά δεν λέει πάντα την αλήθεια για την πραγματική εικόνα ενός αγώνα και για αυτό πολλές φορές άκουσαν το όνομα τους αθλητές ως MVP παρότι η συμβολή τους ήταν περιορισμένη ή οι επιδόσεις τους καταγράφηκαν σε αδιάφορο σετ με μεγάλη διαφορά στο σκορ.

Ετσι από το 1995 και μετά δεν υπάρχει φάιναλ-4 που να μην έχουμε γιούχες και αποδοκιμασίες στην ανακοίνωση των κορυφαίων.

Δυστυχώς όμως αντί να ανακτηθεί η αξιοπιστία των MVP οι Γερμανοί έκαναν ένα ακόμα βήμα προς την εμπορευματοποίηση του θεσμού ακολουθώντας τα πρότυπα του μπάσκετ και κυρίως του NBA αναδεικνύοντας τους MVP μέσω τηλεμηνυμάτων των θεατών και των τηλεθεατών.

Αυτό είναι τεράστιο λάθος και εάν κάποια διοργανώτρια θέλει να το κάνει για εμπορικούς λόγους ή για λόγους μάρκετινγκ θα έπρεπε να έχει διαφορετική ονομασία και να είναι ένας άλλος θεσμός. Σίγουρα δεν είναι MVP.

Επιπλέον είναι γνωστό πως τα δύο αθλήματα έχουν τεράστιες διαφορές μεταξύ τους στην καταγραφή στατιστικών, ενώ σύμφωνα με μελέτες το μπάσκετ είναι πιο κατανοητό από το βόλεϊ σε επίπεδο τεχνικών και τακτικών χαρακτηριστικών.Το αποτέλεσμα είναι το φίλαθλο κοινό στη Γερμανία να ψηφίζει τους MVP όχι με βολεϊκά κριτήρια αλλά με το πόσο δημοφιλής είναι ένας αθλητής, πόσο εμφανίσιμος είναι κλπ.

Ετσι φτάσαμε στους τελικούς κυπέλλων ανδρών και γυναικών της Γερμανίας το σαββατοκύριακο 3-4 Μαρτίου όπου MVP αναδείχτηκαν αθλητής και αθλήτρια από τις ηττημένες ομάδες των τελικών και μάλιστα και στις δύο περιπτώσεις με σκορ 3-0 σετ. Η διοργανώτρια αρχή προφανώς είχε έσοδα από τα μηνύματα και έδωσε και από 1.000 Ευρώ έπαθλο στον MVP και στην MVP.

Ο αθλητής και η αθλήτρια σα να ήταν αρκούδες σε πανηγύρι κρατούσαν και ένα μεγάλο χαρτόνι με το μυθικό ποσό των… 1.000 Ευρώ. Την ίδια ώρα δίπλα τους βρίσκονταν οι κυπελλούχοι και κοιτούσαν με απορία…

Κ.ΑΣ.